System Realizacji Projektów Rządowych (SRPR)

Rządy coraz częściej świadczą usługi swoim obywatelom poprzez realizację projektów. Funkcjonowanie i dobrobyt obywateli i całych społeczeństw zależy w dużej mierze od projektów, z których wiele jest realizowanych przez instytucje rządowe. Rządy, zarówno władza ustawodawcza, jak i wykonawcza, są upoważnione do wpływania na sposoby realizacji projektów publicznych – chociaż nie wszystkie korzystają z tych możliwości. Niektóre rządy tworzą centralne biura zarządzania projektami (np. Wielka Brytania), inne wprowadzają rządowe rejestry projektów publicznych (Argentyna, Peru), a jeszcze inne wprowadzają przepisy, które wymagają ciągłego doskonalenia procesów zarządzania projektami i programami (np. USA).

Projekty publiczne są realizowane w środowisku organizacyjnym ustanowionym przez rząd. Może ono obejmować procesy, metodologie, praktyki, organizacje (w tym biura audytu i biura zarządzania projektami sektora publicznego), bazy danych, kierowników projektów, modele dojrzałości zarządzania projektami, wykonawców projektów i inne elementy w danej jednostce administracyjnej, z których wszystkie definiują, kształtują lub wpływają na sposób realizacji projektów sektora publicznego. To środowisko nosi nazwę Systemu Realizacji Projektów Rządowych (SRPR, ang. Governmental Project Implementation System, GPIS).

Nasz pierwszy w skali światowej model SRPR został zbudowany na podstawie 2293 praktyk zidentyfikowanych w ponad 60 krajach, zgrupowanych w 38 kategorii i 6 bardziej ogólnych obszarów. Te obszary to:

• Governance

• Organizacje

• Zarządzanie portfelami projektów

• Procesy

• Aktorzy (wykonawcy i kierownicy projektów)

• Angażowanie interesariuszy.

Przykładową praktyką z obszaru governance jest wymóg stosowania procesu przeglądu bram (OGC Gateway ProcessTM), opisującego sposoby podejmowania najważniejszych decyzji w dużych projektach. Dobrym przykładem praktyki zarządzania portfelem jest argentyński Narodowy system Inwestycji Publicznych (hiszp. Sistema Nacional de Inversiones Publicas) określający, między innymi, sposoby zgłaszania propozycji projektów publicznych i proces ich oceny. Dobrym przykładem organizacji rządowych wspierających zarządzanie projektami są Indyjski NITI Aayog (poprzednio Komisja Planowania) oraz Ministerstwo Statystyki i Wdrożenia Programów (Ministry of Statistics and Program Implementation, MoSPI). Procesami zarządzania projektami najwyższego poziomu są na przykład Teksańskie Ramy Realizacji Projektów (ang. Texas Project Delivery Framework). Przez „aktorów” rozumiemy kierowników projektów i firmy realizujące projekty. W Stanach Zjednoczonych, na szczeblu federalnym, Biuro Zarządzania Personelem (ang. Office of Personnel Management, OPM) zdefiniowało wytyczne dotyczące stanowisk związanych z zarządzaniem projektem w sektorze publicznym. Rejestry publicznych dostawców projektów są utrzymywane na przykład w Australii, Hongkongu lub RPA. Jeśli chodzi o interesariuszy, w Zachodniej Australii odbywają się konsultacje z zainteresowanymi stronami, takimi jak ludność tubylcza, podwykonawcy, członkowie społeczności, dostawcy, konsultanci, samorządy lokalne, mieszkańcy, agencje państwowe i właściciele ziemscy.